همه ما تجربه کرده‌ایم که در حال آماده‌سازی یک اسموتی خوشمزه یا خرد کردن مواد غذایی هستیم و ناگهان بویی ناخوشایند و تند از خردکن برقی‌مان بلند می‌شود بویی که شبیه سوختن پلاستیک یا قطعات الکتریکی است و فوراً ما را نگران می‌کند و اگر این اتفاق برای شما هم افتاده نگران نباشید!
این مشکل در خردکن‌های برقی رایج است و معمولاً دلایل مشخصی دارد که می‌توان آن‌ها را شناسایی و برطرف کرد که ما در این مقاله به بررسی دلایل اصلی بوی سوختگی در خردکن برقی می‌پردازیم و راهکارهایی برای پیشگیری و رفع این مشکل ارائه می‌دهیم.
چرا این بو مهم است؟
تصور کنید در آشپزخانه هستید و با اشتیاق در حال تهیه یک اسموتی میوه‌ای هستید و مواد را داخل خردکن می‌ریزید، دکمه را فشار می‌دهید و ناگهان بوی سوختگی فضا را پر می‌کند. این بو نه‌تنها آزاردهنده است بلکه می‌تواند نشانه‌ای از مشکلی باشد که اگر نادیده گرفته شود ممکن است به خرابی دستگاه یا حتی خطراتی مانند آتش‌سوزی منجر شود. خوشبختانه در بیشتر موارد این مشکل قابل پیشگیری یا رفع است پس بیایید نگاهی به دلایل اصلی این بو بیندازیم و ببینیم چه کار می‌توانیم انجام دهیم.
دلایل اصلی بوی سوختگی در خردکن برقی
بوی سوختگی می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود از گرم شدن بیش از حد موتور گرفته تا مشکلات الکتریکی یا حتی ویژگی‌های طبیعی دستگاه‌های جدید که در ادامه هر یک از این دلایل را بررسی می‌کنیم.
۱. گرم شدن بیش از حد موتور
یکی از شایع‌ترین دلایل بوی سوختگی گرم شدن بیش از حد موتور خردکن است. خردکن‌های برقی برای خرد کردن مواد سخت مانند یخ، مغزها یا میوه‌های منجمد طراحی شده‌اند اما این کار فشار زیادی به موتور وارد می‌کند پس اگر دستگاه را برای مدت طولانی روشن نگه دارید یا مواد سختی را بدون توقف خرد کنید موتور ممکن است بیش از حد گرم شود و این گرما می‌تواند باعث تبخیر روغن‌های داخلی یا لایه‌های عایق موتور شود و بوی سوختگی ایجاد کند. نکته مهم اینکه بسیاری از خردکن‌ها مجهز به سیستم حفاظتی هستند که در صورت گرم شدن بیش از حد دستگاه را خاموش می‌کند اما قبل از آن ممکن است بوی سوختگی احساس کنید.
- راهکار: برای جلوگیری از این مشکل از حالت پالس (Pulse) استفاده کنید تا موتور در فواصل کوتاه استراحت کند. همچنین از پر کردن بیش از حد ظرف خردکن خودداری کنید زیرا این کار فشار بیشتری به موتور وارد می‌کند همچنین اگر دستگاه گرم شده آن را خاموش کنید و اجازه دهید برای چند دقیقه خنک شود.
۲. تیغه‌های فرسوده یا کدر شده
تیغه‌ها قلب خردکن هستند و وظیفه اصلی خرد کردن مواد را بر عهده دارند. با گذشت زمان به‌ویژه اگر مرتباً مواد سخت را خرد کنید تیغه‌ها ممکن است کدر شوند یا فرسوده شوند و تیغه‌های کدر نمی‌توانند مواد را به‌راحتی برش دهند که این باعث می‌شود موتور برای انجام کار بیشتر تلاش کند و این تلاش اضافی می‌تواند منجر به گرم شدن موتور و ایجاد بوی سوختگی شود. علاوه بر این اگر تیغه‌ها به‌درستی در جای خود قرار نگرفته باشند یا مواد غذایی در اطراف آن‌ها گیر کرده باشند اصطکاک اضافی می‌تواند این مشکل را تشدید کند.
- راهکار: تیغه‌ها را به‌طور منظم بررسی کنید و اگر کدر شده‌اند آن‌ها را تیز کنید یا تعویض کنید. همچنین پس از هر بار استفاده خردکن را با آب گرم و صابون تمیز کنید تا مواد غذایی در اطراف تیغه‌ها باقی نمانند چون این کار از اصطکاک غیرضروری جلوگیری می‌کند.
۳. آسیب به مهره‌ها یا گسکت‌ها
خردکن‌ها دارای مهره‌ها و گسکت‌هایی هستند که از نشت مایعات به داخل موتور جلوگیری می‌کنند که این قطعات معمولاً از لاستیک یا سیلیکون ساخته شده‌اند و با گذشت زمان ممکن است ترک بخورند، پاره شوند یا فرسوده شوند. اگر این اتفاق بیفتد مایعات می‌توانند به داخل موتور نفوذ کنند و باعث کوتاه‌شدن مدار یا خوردگی شوند و این مشکلات می‌توانند بوی سوختگی ایجاد کنند به‌ویژه زمانی که دستگاه در حال کار است.
- راهکار: مهره‌ها و گسکت‌ها را به‌طور دوره‌ای بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه ترک یا فرسودگی آن‌ها را تعویض کنید. همچنین از ریختن مایعات بیش از حد در ظرف خردکن خودداری کنید و همیشه مطمئن شوید که قطعات به‌درستی سر جای خود قرار گرفته‌اند.
۴. مشکلات الکتریکی
در برخی موارد بوی سوختگی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات الکتریکی در خردکن باشد مانند سیم‌کشی معیوب، اتصالات شل یا سوئیچ‌های خراب و این مشکلات جدی‌تر هستند و می‌توانند خطرناک باشند زیرا ممکن است منجر به آتش‌سوزی شوند. اگر مشکوک هستید که مشکل از قطعات الکتریکی است بهتر است فوراً استفاده از دستگاه را متوقف کنید.
- راهکار: اگر به مشکل الکتریکی مشکوک هستید دستگاه را خاموش کنید و آن را به یک تکنسین حرفه‌ای نشان دهید. اگر خردکن قدیمی است یا هزینه تعمیر بالاست ممکن است خرید یک دستگاه جدید ایمن‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد.
۵. بوی سوختگی در خردکن‌های جدید
اگر خردکن شما جدید است و بوی سوختگی احساس می‌کنید ممکن است این بو ناشی از سوزاندن روغن‌ها یا مواد روان‌کننده‌ای باشد که در فرآیند تولید استفاده شده‌اند. این پدیده در بسیاری از لوازم برقی جدید رایج است و معمولاً پس از چند بار استفاده از بین می‌رود با این حال اگر بو پس از چند بار استفاده همچنان ادامه داشت ممکن است نشانه‌ای از مشکل جدی‌تری باشد.
- راهکار: اگر خردکن جدید است چند بار دیگر از آن استفاده کنید و ببینید آیا بو از بین می‌رود اما اگر بو ادامه داشت با فروشنده یا خدمات پس از فروش تماس بگیرید تا دستگاه بررسی شود.
نکته اضافی: همیشه دفترچه راهنمای دستگاه را بخوانید تا با محدودیت‌ها و توصیه‌های سازنده آشنا شوید به عنوان مثال برخی خردکن‌ها برای استفاده مداوم بیش از ۳۰ ثانیه طراحی نشده‌اند.
چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟
اگر تمام موارد بالا را بررسی کردید و همچنان بوی سوختگی ادامه دارد ممکن است مشکل پیچیده‌تری وجود داشته باشد که در این صورت بهتر است دستگاه را به یک تعمیرکار حرفه‌ای نشان دهید زیرا آن‌ها می‌توانند مشکلات داخلی مانند فرسودگی برس‌های موتور یا آسیب به کوپلینگ‌ها را تشخیص دهند.
البته اگر خردکن قدیمی است یا هزینه تعمیر بالاست خرید یک دستگاه جدید ممکن است گزینه بهتری باشد زیرا ایمنی همیشه در اولویت است پس در صورت شک ریسک نکنید.
در نهایت بوی سوختگی از خردکن برقی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مختلفی باشد و با درک این دلایل و رعایت نکات نگهداری می‌توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید و عمر دستگاه خود را افزایش دهید. به یاد داشته باشید که خردکن شما مانند هر دستگاه دیگری نیاز به مراقبت دارد و با کمی توجه و نگهداری می‌توانید سال‌ها از اسموتی‌های خوشمزه و غذاهای خردشده لذت ببرید بدون اینکه نگران بوی سوختگی باشید.